Glebokosc: 28.19m
Dlugosc: 250.88m
Położenie geograficzne: Jerzmanowice, Dolina Będkowska, Masyw Wielkiej Turni, skała zwana
Wielką Skałą, Wyżyna Śląsko-Krakowska
| Nr inwentarzowy | J.Olk.I.-07.38 (Komin w Wielkiej Skale) + J.Olk.I.-07.XX (Za Korzeniami) + J.Olk.I-07.98 (Zaklęta Jama) |
| Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
| Ekspozycja otworu: | Komin SW Korzenie W Zaklęta SW |
| Lokalizacja | Wielka Wieś |
| Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 440 |
| Głębokość [m] | 20,69 |
| Przewyższenie [m] | 7,50 |
| Deniwelacja [m] | 28,19 |
| Długość [m] | 250,88 w tym doliczone 1,5m które brakuje do połączenia z Zaklętą Jamą |
| Rozciągłość horyzontalna [m] | |
| Położenie geograficzne: | Jerzmanowice, Dolina Będkowska, Masyw Wielkiej Turni, skała zwana Wielką Skałą, Wyżyna Śląsko-Krakowska |
| Dojście do otworu | Otwory Jaskiń znajdują się 70m na SSW od charakterystycznego dla Wielkiej Skały okna skalnego – Tunelu Wysokiego, znane od dawna niepublikowane. Wejście do wszystkich obiektów zabezpieczone jest metalową kratą. Pozwolenia na wejście do obiektu udzielają opiekunowie jaskini należący do Przedsiębiorstwa Budowy Jaskiń . Należy kontaktować się w pierwszej kolejności z Andrzejem Górnym. Obiekty są nadal intensywnie i regularnie eksplorowane, zachęcamy do kontaktu i pomocy podczas działań wydobywczych. |
| Opis i geologia | System Jaskiniowy jest systemem genetycznym co oznacza, że pomimo braku fizycznego połączenia pomiędzy otworami, wszystkie opisane obiekty mają wspólną genezę i kiedyś tworzyły jeden zwarty system jaskiniowy. Obecnie do połączenia brakuje zaledwie 1,5m Komin znany od dawna był dwuotworową pionowa formacją z resztkami zerodowanych starszych formacji polew naciekowych na ścianach. Pionowe kominy freatyczne poznaliśmy w sąsiedniej Jaskini Nietoperzowej-Zygmunta to spowodowało, że postanowiliśmy tutaj też spróbować zejść niżej tym bardziej, że tutaj miąższość wapieni ma ponad sto metrów a wywierzysko Będkowskie znajduje się 91 metrów niżej. |
| Historia eksploracji | Jaskinia Komin w Wielkiej Skale Prace rozpoczęliśmy 19.08.2023 roku w dniu odkrycia III otworu do Jaskini za Korzeniami w bezpośrednim sąsiedztwie dolnego otworu Jaskini Komin w Wielkiej Skale. W dnie Komina usunęliśmy początkowo metrową warstwę gruzu i dużych bloków wapiennych z humusem i pokruszonym skonsolidowanym mlekiem wapiennym. Dalszą drogę ku naszemu zaskoczeniu blokował wielki stalagmit o średnicy ok 1m i wysokości 2m. Naciek starej generacji mocno skorodowany, spękany skutecznie blokował całą średnicę studni po bokach uszczelniony był materiałem z sypkiego mleka wapiennego zmieszanego z ilasto-pylastym osadem. Pod naciekiem studnia do głębokości 8m poniżej dolnego otworu zablokowana była dużymi blokami wapiennymi i dużą ilością sporych fragmentów starych, strzaskanych polew naciekowych. Poniżej Studnię Główna blokowały osady ilaste, rdzawe z blokami wapiennymi. W studni poniżej jej 10m głębokości zaczęły się otwierać próżnie niewielkich rozmiarów niektóre z żywą bogatą szatą naciekową. W dniu 11.10.23 r. odsłoniła się szczelina, za którą widać było jej kontynuację z niezwykłą szata naciekową, na którą składały się klasyczne formy i duża ilość heliktytów rzadko spotykanych w Polskich Jaskiniach a w takim nagromadzeniu i wykształceniu dotychczas w żadnej. Do Szczeliny Heliktytowej weszliśmy 18.10.23r. po przekopaniu się od dołu, kontynuuję się ona ciasnymi kominami w górę gdzie udało się zajrzeć ok 10m, dalej ciasno i jest bogata szata naciekowa, której nie można uszkodzić (m. innymi makarony). Kontynuując prace odsłoniliśmy kolejną Salkę z Wiszącym Jeziorkiem, w której znajduje również bogata szata naciekowa z heliktytami i misy z perłami naciekowymi wypełnione wodą (w dniu odkrycia były suche). Tam i w sąsiedniej studni zeszliśmy jeszcze 5m niżej. Niezwykle bogata i unikatowa w skali kraju szata naciekowa zmobilizowała nas do szybkiego zabezpieczenia wejścia do Jaskini dokonaliśmy tego 20.01.24r. Jaskinia Komin w Wielkiej Skale jest genetycznie związana z jaskiniami masywu była kiedyś jednym systemem korytarzy. Chcemy połączyć ja z sąsiednią Jaskinią za Korzeniami. Do tej pory zorganizowaliśmy 39 wyjazdów, w których udział wzięło 50 osób najwięcej działali: A.Górny (39), Z.Rabenda (34), R.Bugdalski (24), J.Rogalski (15), P.Żurek (10), T.Tylek (9), A.Tyrpa (7), Ł.Kuśnierz (7), H.Dumnicka (7),M.Dumnicki (7), K.Kuc (6), J.Tołysz (6), M.Tylek (6), P.Michalski (5), K.Gędoś (5), O.Paul (4), M.Lubecki (3), P.Kopytko (3), G.Morlowska(3), A.Kurek (3). Jaskinia Za Korzeniami Pierwszą próbę eksploracji podjęli Paweł Sojka i Jakub Kaprykowski jednak po przekopaniu ok 2 m zniechęciły ich duże ilości korzeni poprzerastanych pomiędzy dużymi blokami skalnymi. Przedsiębiorstwo Budowy Jaskiń rozpoczęło prace 19.04.2023 roku. Odsłoniliśmy spory Korytarz Główny , z którego usunęliśmy dużą ilość materiału skalnego z dużą ilością korzeni. Po ok 10m w korytarzu z lewej strony 06.06.23 r. odsłoniło się owalne okno skalne zapełnione mlekiem wapiennym a za nim biegnący ku NE i w dół korytarz. W tej części jaskini prowadziliśmy eksplorację do 19.07.23 r. w efekcie odkryliśmy system salek, kominów, studni z bogatą szatą naciekową gdzie na szczególną uwagę zasługują okalcytowane korzenie osiągające ponad metr długości i tworzące oryginalne formy. Wejście do tej części Jaskini zamknięto klapą 30.09.2023 r. Kontynuowaliśmy odgruzowywanie Korytarza Głównego gdzie na 15 metrze weszliśmy do niewielkiej salki a po kolejnych kilku metrach wyszliśmy w II i III otworze (12 i 16.08.23 r.) kilka metrow od wejścia Do Jaskini Komin w Wielkiej Skale. W Jaskini za Korzeniami działaliśmy 35 razy udziął wzięło 35 osób , z których największy udział mają: A.Górny (35), Z.Rabenda (34), R.Bugdalski(17), A.Tyrpa (14), J.Rogalski (12), K.Kuc (11), J.Tołysz (10), Ł.Kuśmierz (4), G.Morlowska (4), A.Pabis (4), H.Dumnicka (4), M.Dumnicki (4), T.Tylek (3), K.Gędoś (3). Zaklęta Jama Jaskinia powstała w późnojurajskich wapieniach skalistych. Widna jest tylko jej pierwsza część. W pobliżu otworu rozwijają się glony, porosty i mchy, ze zwierząt obserwowano muchówki, pająki, ślimaki i motyl szczerbówka ksieni. Okresowo zamieszkiwana jest przez lisy i borsuki. Jaskinię Jamę opisał Jakub Nowak w 2012 roku. Znajduje się ona w grupie skał, która przez wspinaczy skalnych nazywana jest Grupą Wielkiej Turni. W skałach tej grupy znajdują się jeszcze inne jaskinie i schroniska: Jaskinia Główna w Wielkiej Skale, Komin w Wielkiej Skale, Szczelina w Wielkiej Skale, Tunel Niski w Wielkiej Skale, Tunel Pośredni w Wielkiej Skale, Tunel Wysoki w Wielkiej Skale, Tunelik obok Szczeliny w Wielkiej Skale, Zaklęta Szczelina, Zaklęty Komin, Zaklęty Balkon, Zaklęty Korytarzyk. |
| Historia dokumentacji | Plan 3D opracował P. Michalski Dane do planu 2D i 3D zostały zebrane 10 lutego 2024. Domiary zostały wykonane 07 lipca 2024. Ekipa pomiarowa: Tomasz Tylek, Paweł Michalski. Historia eksploracji zaczerpnięta z Facebooka PBJ – autor Andrzej Górny |
Filmy dotyczące systemu Jaskiń w kolejności chronologicznej
Za Korzeniami:
Komin w Wielkiej Skale:
Ostatni film z Za Korzeniami:
