Glebokosc: 6m
Dlugosc: 33m
Położenie geograficzne: Łodygowice, Magurka (913 m n.p.m.), Beskid Mały.
| Nr inwentarzowy | K.Bm-01.01 |
| Region | Karpaty |
| Ekspozycja otworu: | Wilkowice |
| Właściciel | Skarb Państwa (Lasy Państwowe) | Pomnik przyrody |
| Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 882 |
| Głębokość [m] | 6 |
| Przewyższenie [m] | |
| Deniwelacja [m] | 6 |
| Długość [m] | 33 |
| Ekspozycja otworu | Ku górze |
| Położenie geograficzne: | Łodygowice, Magurka (913 m n.p.m.), Beskid Mały. |
| Dojście do otworu | Od schroniska na Magurce idziemy grzbietem, szlakiem turystycznym (znaki niebieskie) w kierunku Czupla (generalnie na E). W miejscu, gdzie na drodze grzbietowej znajduje się mokradło (około 10 minut marszu od schroniska) skręcamy ścieżką leśną ukośnie w prawo. Dalej po około 50 m skręcamy w lewo (równolegle do szlaku), następnie 20 m idziemy prostą ścieżką. Otwór jaskini (z dala niewidoczny) znajduje się po prawej stronie, w zagłębieniu, w odległości 8 m od ścieżki. Nie opodal duże wysypisko śmieci. Dojście nieskomplikowane, otwór łatwy do znalezienia. Zwiedzanie głównej partii jaskini bez trudności (tylko w partiach przy otworowych trzeba się czołgać), boczne korytarze są jednak bardzo ciasne. |
| Opis i geologia | Otwór wejściowy znajduje się w skalistym zagłębieniu. Wchodzimy do małej prostokątnej studni (0,8 m x 1,2 m, głębokości 1 m), przy dnie której znajduje się niska, szeroka na 1,7 m szpara. Schodzimy w dół pochyłym, niskim lecz szerokim przejściem. Po 3 m doprowadza ono do przestronnego korytarza głównego rozwiniętego na kierunku NW-SE. Na pierwszym 5 m odcinku korytarz o trapezowatym przekroju jest wysokości na 1,7 m; szerokości przy stropie ponad 2,5 m, a przy dnie do 1,9 m, gdyż z prawej strony ogranicza go podłużna półka. Strop tworzy płaska płyta. Ściany dość regularne rozchodzą się ku górze. Dno po pochyłym zejściu jest płaskie, dalej zawalone głazami, nastramia się. W miejscu gdzie wspomniana półka się kończy, ku SW w dół przedostać się można do bardzo ciasnego (z zaciskiem ZII pośrodku) bocznego korytarzyka, równoległego do ciągu głównego, o łącznej długości 5 m. Na dalszym 12 m odcinku korytarz główny już o prostokątnym przekroju zwęża się (szerokości od 1 m do 1,5 m), lecz jest wyższy (do 3 m). Strop nadal płytowy, przeważnie pochylony. Ściany proste, miejscami silnie spękane. Dno częściowo nierówne, zawalone głazami. Korytarz kończy się zawaliskiem, przed którym ciasną studnią (gł. 1,8 m) w dnie, ku SE, przedostać się jeszcze można do ciasnego, bocznego korytarzyka (długości około 4 m) z dwoma równoległymi kominkami (2 m i 1,2 m), również zakończonego zawaliskiem. Jaskinia osuwiskowa, powstała w piaskowcach godulskich środkowych. Dno pokryte rumoszem, większymi i mniejszymi głazami, gdzieniegdzie gliną, w partiach wstępnych zmieszaną z glebą. Jaskinia jest sucha, tylko w okresie roztopów miejscami intensywnie skapuje woda. Silny przewiew wyczuwa się przy otworze wejściowym. Temperatura dnia 23 września 1950 r. wynosiła +9,5ºC przy +5°C na zewnątrz (Kowalski 1954). Światło sięga 5 m od otworu wejściowego, jednakże przy słonecznej pogodzie w zawalisku na końcu korytarza głównego też widać niewielkie prześwity. Na ścianach studni wejściowej występują mchy. Z fauny zaobserwowano: nietoperza – prawdopodobnie nocek duży (Myotis myotis), pająki, dużą ilość (50 sz. grudzień 1995) szczerbówki ksieni (Scoliopteryx libartix) – motyl z rodziny sówek. Wiele matyli ginie, stwierdzono (w partiach wstępnych) liczne szczątki, głównie skrzydła (Mysłajek 1999b, 2000b). |
| Historia eksploracji | Jaskinia znana jest ludności miejscowej od bardzo dawna. Pierwszą pisemną wzmiankę dotyczącą prawdopodobnie tej jaskini odnajdujemy w „Dziejopisie Żywieckim” A. Komonieckiego (1704, druk 1866): „Niedaleko od Skrzeczny jest góra w Łodygowickim Państwie nazwana Magórką; a tam ma być dziura jedna, w którą gdyby kaczora wpuścił, to w Jaworzu – za Bielskiem mila – wypłynąłby wodą”. O Smoczej Jamie lub Wietrznej Dziurze wzmiankuje w 1914 r. (podając jej długość na 25 m). K. Sosnowski powtarzając tę informację w swoich późniejszych opracowaniach turystycznych z lat 1925, 1930, 1948. Prawdopodobnie opisywanej jaskini dotyczy wzmianka w „Ilustrowanym przewodniku po Galicji” M. Orłowicza (1919), który omyłkowo (jak twierdził K. Kowalski – 1954) umiejscawia ją w Hrobaczej Łące. Za wyżej wspomnianymi autorami o obu jaskiniach (w Magurce i w Hrobaczej Łące) wzmiankuje też R. Danysz-Fleszarowa (1933). Długość jaskini, dzięki eksploracji prowadzonej przez członków bielskiego klubu wzrasta do 33 m: w 1980 r. J. Pukowski i J. Ganszer odkrywają boczny korytarzyk w końcowych partiach jaskini, a w 1993 r. M. Salecki i M. Konior odkrywają boczny korytarzyk w początkowych partiach. |
| Dokumentacja | W ramach inwentaryzacji jaskiń beskidzkich materiał dokumentacyjny zebrali: do przekroju rozwiniętego – (uzupełnianego w latach późniejszych) dnia 20 marca 1980 r. J. Pukowski i J. Ganszer, do planu – dnia 13 kwietnia 1992 r. Ł. Klimek i M. Rachwaniec, dnia 6 marca 1993 r. M. Salecki i M. Konior (boczny korytarzyk) ze Speleoklubu Bielsko-Biała. Pomiary wykonano busolą geologiczną Freiberg i taśmą parcianą. Współrzędne geograficzne GPS w 2003 r. pomierzył P. Beczała (Speleoklub Bielsko-Biała). Dane zostały zaktualizowane w 2009 r. Plan opracował M. Rachwaniec. Przekrój rozwinięty opracował J. Ganszer. |
| Autor | Grzegorz Klassek |